PREGOEIRO DAS INTERNACIONAIS FESTAS DO CORPUS CHRISTI DE PONTEAREAS 2017

Tamuxe deu lectura ao pregón do Corpus, tomando o relevo do xornalista da Televisión Española, Roi Groba, pregoeiro en 2016

TAMUXE FOI HOMENAXEADO POLO CONCELLO DO ROSAL NA XXVIII FESTA DO CABAQUEIRO

Condecorado publicamente coa insignia do Concello e cun "Castelao" en recoñecemento "pola súa labor história e de investigación da cultura rosaleira"

EXPOSICIÓN DO XACEMENTO ARQUEOLÓXICO DOS MEDOS (CURRÁS, CONCELLO DE TOMIÑO)

Na imaxe, Tamuxe e Juan Ramón M. Barbosa diante do panel que informa do descubrimento de 1972 realizado polo Equipo Arqueolóxico do Baixo Miño

PRESENTACIÓN DO TERCEIRO NÚMERO DE CASTELLUM TYDE NA ÁREA PANORÁMICA DE TUI

Na imaxe, Xoán M. Tamuxe na compaña do alcalde de Tui, Moisés Rodríguez e os historiadores, membros do Instituto, Xavier Añoveros e Marta Cendón

XOÁN MARTÍNEZ TAMUXE FOI O PREGOEIRO DA VI FESTA DO PERCEBE DE VILADESUSO (OIA)

O alcalde de Oia, Alejandro Rodríguez, -ex alumno de Tamuxe- foi o encargado de dar a benvida ao acto e presentar ao pregoeiro

PRESENTACIÓN DO PRIMEIRO NÚMERO DA REVISTA CASTELLUM TYDE

Na imaxe, Xosé Carlos Valle Pérez, Xoán Martínez Tamuxe e Rafael Sánchez Bargiela

PRESENTACIÓN DO SEGUNDO NÚMERO DA REVISTA CASTELLUM TYDE

Na imaxe, algúns dos membros do Instituto de Estudios Tudenses, asistentes ao acto que se celebrou na Área Panorámica de Tui

TAMUXE, NA REUNIÓN PREVIA DA XXIV FESTA DO CABAQUEIRO 2011

Na imaxe, con membros da Directiva da Asociación Os Cabaqueiros, a concelleira de Cutura e os mestres telleiros

XOÁN MARTÍNEZ TAMUXE, PREGOEIRO DA XVI FESTA LUSO-GALAICA DEDICADA A O ROSAL

Na imaxe, Tamuxe coa súa dona, nos exteriores da Casa da Anta (Lanhelas-Portugal)

In memoriam. Finou o crego D. Feliciano Trigo Díaz


IN MEMORIAM

FELICIANO TRIGO DÍAZ

O pasado 25 de setembro do presente ano, entregou a súa alma ao Creador, o Rvdo. D. FELICIANO TRIGO DÍAZ. 

Finou o noso caro amigo na Residencia Sacerdotal de Vigo á idade de 93 anos ben aproveitados.

Naceu Feliciano o 29 de marzo de 1923 na parroquia de Santa María de Caleiro (Vilanova de Arousa)

Feliciano, xa con estudos e despois da mili, ingresou no Seminario Conciliar de Tui, como alumno de "vocacións tardías".


Ordenouse de presbítero o 12 de xuño de 1954. Entre os diversos cargos eclesiásticos, lembramos, entre outros, o de coadjutor da parroquia de San Lourenzo de Salcidos; ecónomo de Frades; encargado de Gargamala e de Toutón; e ultimamente, párroco de San Mateo de Oliveira, así como encargado de San Simón de Lira, ata a súa xubilación.

Feliciano foi home activo, amigo do amigo e tamén de excepcional capacidade de traballo. Lembramos, entre outras dedicacións, a súa preparación para profesor de autoescola; viaxante de ornamentos sagrados, pateando toda Galicia; laboratorio propio de fotografía; colaborador de diferentes periódicos e revistas.


Dos primeiros en periódicos, queremos destacar as súas interesantes colaboracións dedicadas ao estudo dos "cabaqueiros (telleiros) seu oficio e súa fala" (xerga, verbo ou latín dos daordes).

Colaboracións en A Peneira, que iniciou xa dende o mesmo nº 0, no 1984, un total de 10 entregas. Neste primeiro número e baixo o título de Los tejeros de Pontevedra, traza o programa de estudo dos cabaqueiros no Baixo Miño, sección titulada "Salvemos nuestra cultura. Los tejeros (I-X)", que firma co seu nome e apelidos. 

Levou tamén, en A Peneira, outra sección: "Polos camiños de Galicia", asinando eses artigos co seudónimo "Un de Caleiro".

Todos os traballos de Feliciano son de carácter histórico-antropolóxico, etnográfico, con reflexos poéticos e de estima e admiración por esta xente sacrificada.

Estes traballos do amigo, historiador, poeta e investigador, ben se merece se recollan nunha monografía, xa que son únicos e sen parangón.



Feliciano, ademais da súa asistencia a diversos congresos, presentando a correspondente ponencia, tamén colaborou na prestixiosa Revista de Estudios Provinciais de Pontevedra, da Deputación, en Soberosum e Pregón, ambas de Ponteareas. 

Feliciano deixa inéditos varios traballos monográficos nos que traballaba (lembramos un sobre "Novenas dos Santos", poesías, etc).

En canto a libros, ten publicado O verbo dos Arginas de Avedra, 1998, editado pola Excma. Deputación de Pontevedra-Escola de canteiros de Pontevedra.

Outro libro leva por título Zanqueando cos Cabaqueiros, 2001, editado polo Servicio de Publicacións da Excma. Deputación de Pontevedra.



Concretamente nesta obra magna sobre a Cultura do Cabaqueiro, o autor aborda maxistralmente todas aquelas claves en síntese das telleiras, os telleiros e o verbo.

Esta fala típica dos gremios medievais, estudada como ninguén, pois, ten como base as repetidas entrevistas con rulos cabaqueiros de Salcidos, o interesante libro de Domingo A. Álvarez, Jergas de Galicia (1965) e as celebradas "Follacas da Jalleira", para algúns imaxinarias, publicadas no semanario Heraldo Guardés (1904-1935).

Agora, para o noso caro amigo, desexámoslle que descanse en paz.

Ermida do Doce Nome de Xesús no Castro de Troña


Velaquí vos deixo o meu último artigo, publicado na revista Pregón 2016, titulado "Ermida de Doce Nome de Xesús no Castro de Troña (II)".

Continuamos o estudo histórico desta ermida  que era e segue sendo da parroquia e tamén moi antiga. Este santuario menor, tamén frecuente e impropiamente denominado capela , contou para as súas reparacións (obras e melloras), e cultos solemnes na festa do seu titular, con medios económicos suficientes da correspondente cofraría .

Seguindo os diversos documentos que atopamos no Arquivo Histórico Dicoesano de Tui, damos a coñecer, nova, curiosa e interesante información sobre as capelas (ermidas) da parroquia .
Como podemos verificar o estado económico da nosa ermida o Doce Nome de Xesús era ben diferente á triste e lamentable, que se dicía e pensaba do da ermida de Santa Trega. Aínda que, si ben observamos, parece que tal situación só era aparente, relativa.
Neste documento, unha solicitude ao prelado diocesano, o abade de Pías no seu nome e dos cofrades da devoción ao Doce Nome de Xesús, fai unha petición tan delicada como especial e atrevida. O abade comeza o seu escrito lembrando: "que en esta feligresía ay (sic) dos capillas anexas a esta parroquia; la una, extramuros del pueblo de advocación del Dulce Nombre de Jesús con cofradía canónicamente fundada y fondos suficientes para su subsistencia a la que es sumamente edificativa el concurso y devoción de este pueblo y de los comarcanos, no sólo en los días festivos de todo el año, sino también en los mismos de semana, sueltos".



A seguir alude á de Santa Trega, tanto aos escasos medios ("bienes incultos y montañosos") como á "grande distancia a la Iglesia; al mal camino; en sitio desierto y solitario", así como ao estado desastroso da súa ermida. Esta foi reedificada (refundada dita obra pía) en 1713 polo veciño D. Santiago Pérez de Lira.
Lembra o abade que na actualidade (1818) esa ermida se atopaba sen medios para subsistir e anota "se halla incapaz para celebrar en ella los divinos oficios y amenazando una próxima y general ruína y no sólo será escandalosa, si no gravemente perjudicial".
Ante tal catastrófica situación do santuario de Santa Trega, tal como parecía, o crego no seu nome e dos cofrades devotos, membros da Cofraría do Doce Nome, formula a súa petición decidida, e coido pensando fora posible solución a semellante problema.



E así, pois, a plantexa ofrecéndose ao bispo "que mediante los hermanos de la Cofradía del Dulce Nombre de Jesús tienen determinado vajo (sic) el beneplácito de V.S.Y. realizar ciertas obras en su capilla para mejor comodidad y decencia de los divinos oficios, que en ella se celebran en los días determinados a este fin, y siendo dicha capilla de suficiente capacidad para colocar en ella otro altar además del único, que tiene de su dulcísima devoción en que se puede poner la Gloriosa Santa de la otra capilla".
E remata o párroco de Pías, señor Alonso Carballo, suplicando ao bispo, monseñor García Benito, que por efecto "de su generosa piedad se digne mandar demoler la citada capilla de Santa Tecla y por cuenta de los recordados hermanos de el Dulce Nombre de Jesús, se conduzca la piedra, madera y teja que sea útil y se necesite para la reedificación de esta y de hecho colocar en ella otro altar con la imagen de aquella en donde con más comodidad y devoción pueda ser venerada y visitada de sus devotos y permanecer allí ilesa vajo (sic) los fondos de dicha Hermandad".



O bispo (10 de xuño de 1818), case a volta de correo, ordena e informa que esa capela de Santa Trega é "obra pía colativa " achándose dotada dos correspodnentes bens, dereitos e as cargas de misas. E curiosamente (dicimos nós) no oficio do bispo tudense, lembra que -precisamente- "por sentencia fecha de ayer (9 de xuño) hemos adjudicado (dita capela colativa) a D. Ramón Bugallal y Conde, clérigo de prima tonsura (aínda non presbítero), natural de Ponteareas".



Segue anotándose no decreto episcopal, determinante e rotundo que "no ha lugar a la solicitud que comprende este memorial, previniendo el abad o cura de Pías y demás personas a quienes corresponda... cuiden de su puntual y exacto cumplimiento".
Decreto este, fechado en Tui o 10 de xuño de 1818, e asinado segundo orde do prelado, polo Provisor Gobernador do Episcopado tudense, -nós lemos- o Lic. Revoles (con rúbrica).

XOÁN MARTÍNEZ TAMUXE

Último achádego de cruciformes en Loureza (Oia)


Sen lugar a dúbidas que estes cruciformes que se atopan no lugar de Barrio Novo, son testemuño da Evanxelización da parroquia de Loureza, en Oia (Pontevedra).

Tivemos noticia deste petróglifo histórico en 2013 mediante información e pista ofrecida polo amigo Rogelio, daquel lugar. El mesmo nos acompañou ao Barrio Novo, onde vive. Só agora determinamos dalo a coñecer na nosa páxina de internet. Coido que sexa achádego inédito e que sae á luz por vez primeira. 



Localízase na parte alta daquel lugar, á beira do camiño vello (hoxe, pista) e preto das poucas casas vellas do barrio. Un enxebre recuncho galego de típico sabor rural. Nesta segunda visita, a fin de sacar novas fotografías, acompañounos o amigo e vello colaborador, Suso Diego.



Móstrase nas inmediacións unha preciosa latada sostida por rústicas columnas cilíndricas composta por cachotes e sobre o antigo camiño. Sitúanse, pois, estes gravados na ladeira do monte e á esquerda do camiño (pista) que, de Acevedo leva a Loureza.

Dito conxunto de gravados cruciformes, un máis dos que se achan na parroquia, atópase insculturado en soporte granítico, moi abundante en mica, polo que en zonas presenta erosión.



A pedra soporte, un tanto triangulada con certa inclinación ao Leste, mide -aproximadamente- 4 metros de longo; o campo de gravación alcanza os 2 metros; e na zona máis ancha (con gravados), 1'50 metros.

Dito penedo metido no borde do propio monte, áchase a uns 2 metros de alto da actual pista forestal.



A gravación dos signos foi realizada na cara máis plana e con orientación, como é de ritual, na maioría dos casos, mirando ao Nacente. Conxunto de gravados, que foron realizados coa máxima delicadeza, técnica e simetría. 

Os motivos son cruces, pero de tipoloxía diferente e singular. Polo tanto, consideradas símbolos cristolóxicos, que aluden á tarefa de Evanxelización dos primeiros cristiáns na freguesía de Loureza



Podemos datar estes signos, testemuño documental alá polos séculos IV-V da nosa Era Cristiana. Non esquezamos que Loureza, xa a principios do século XII (ou antes) contou con Mosteiro, segundo autores, co titular de San Cosme e San Damián.

Tampouco ignoremos que moitos mosteiros foron antes ermitorios onde viviron eremitas, anacoretas en pleno monte, quenes gravaron tales cruciformes, como altares, lugares de culto, de oración



Máis tarde, como parroquia, tomarían por patrono a San Mamede, santo dos primeiros séculos do Cristianismo.

Eitor Martins publica "Un novo amanhecer"


Fai pouco e con certa demora recibín mediante o noso común parente Benito, esta por agora, última publicación realizada o pasado 2015 polo noso estimado e culto amigo brasileiro Eitor Martins.

E este é o presente e seu máis recente libro: Um novo amanhecer. Aínda que tamén se trata do seu libro máis pequeno (en tamaño, pois ten 140 páxinas) non é tal en interese nin en importancia no seu contido.

Publicación, para nós, a número cinco, na que o amigo Eitor, xurista, empresario e escritor, é o seu autor e tamén editor. El fai unha breve e sincera presentación. Aquí nos conta que o texto do libro Um novo amanhecer, "pode ser leído e interpretado conforme a visión do lector". 


Leva igualmente, unha amistosa dedicatoria a un amigo, que reza: "Fernando García Camacho, dedico a vocé este pequeno libro: obrigado polo seu apoio, incentivo e consideraçao. Súa amizade significa muito para min".

Así mesmo, o prefacio ou prólogo é da súa autoría. É curto e tamén expresivo: "¿Medo? ¡Para que te-lo! O importante é vivir a vida".

Cada un dos seus capítulos son doses de optimismo, de ilusión, de alegría, de esperanza que nos anima a atoparnos coa felicidade, coa paz, con Deus, como Pai e Amigo...

O escritor e autor, remata o seu libro, con impresionantes e metafóricos versos libres, como si se tratase dunha desexada e ideal conclusión agardada: Um novo amanhecer.



Un petróglifo do Rosal de máis de 4000 anos


Espiral de Chan do Picouto. Foto realizada en 1999

Esta é a segunda parte do noso artigo sobre a espiral de "Chan do Picouto" nos Montes do Campo do Couto. (Podes ler a primeira parte aquí).

Dito petróglifo rosaleiro pertence á coñecida Arte Rupestre. A súa datación, atópase entre as Épocas do Cobre e do Bronce. Isto quere dicir que se trata dun documento, un testemuño prehistórico, contando na actualidade con máis de 4000 anos.

Trátase, pois, reiterámolo, dun prezado documento arqueolóxico, remoto testemuño histórico, que acredita que, xa naquel entón, a presenza de primitivos poboadores (moito antes que os celtas), aqueles nosos antepasados, ocupaban o noso territorio de O Rosal. Territorio é certo que, ademais de contar con puntos estratéxicos como hábitat (lugar onde se vive) para a súa protección e defensa, tamén privilexiado polo seu tan fértil val, como fermoso na súa paisaxe, limitado pola Costa Atlántica (Sanxián e Portecelo) e polo río Miño, parroquias da ribeira rosaleira (Eiras, Tabagón e San Miguel).

Aqueles primitivos rosaleiros foron quenes gravaron naquela rocha o espiral do Picouto e non por casualidade (por pasar por alí... pois eran nómadas) senón que esa zona do Picouto, nos Montes do Campo do Couto, era onde vivían. Aquela xente, agora sedentaria, xa coñecía o lume (a metalurxia, a cerámica); xa cultivan a terra, xa domestican animais... e contan con grandes rebaños.


Eses nosos antepasados, de certa cultura, gravaron (e non pintaron, que o podían facer), en duro soporte como é o granito. Esta determinación daquela xente, a súa intención, supoñen os arqueólogos, nesta ocasión no citado estudo de Costas Goberna e Peña Santos, que "implica unha certa vontade de perdurabilidade".

A confección desta gravación, reflicte sorprendente simetría, técnica, arte e precisión no manexo do "pico de cuarzo" (seu cincel) que non de bronce*. Parece executada para as xeracións vindeiras, pero a súa interpretación, a súa mensaxe, é unha incógnita, un misterio, hoxe por hoxe.

Os arqueólogos en xeral limítanse a dicir que se trata "dunha linguaxe mística moi complicada producida por unha sociedade complexa e certamente evolucionada".

Tamén e verdade que non faltan hipóteses deste místico símbolo, de temática xeométrica, que van dende o sol á natureza, ao firmamento, a luz, o infinito, a eternidade, a divinidade: deuses... Significados, din os expertos, que "dependendo en cada caso do contexto cultural no que se integra".

En definitiva, nos comentan Costas Goberna e De la Peña Santos, un tanto ironicamente, que se trata "dun universo simbólico que hoxe se nos antolla inabarcable ó faltarnos o imprescindible libro de claves".

*O bronce naquel entón descuberto, era como o ouro para nós; só o empregaban para facer xoias ou como moedad de intercambio por especies: animais, alimentos, etc.

Noraboa á Comunidade de Montes de Santa Mariña



Noraboa á nosa Comunidade de Montes de Santa Mariña do Rosal, pola orixinal idea de ilustrar o seu pequeno almanaque de mesa do presente 2016, con desexo de feliz ano, coas figuras do citado e simbólico espiral de Chan do Picouto en Campo do Couto e coa Cruz da Portela (Sanxián).

Sen dúbida é unha forma loable de dar a coñecer o noso rico patrimonio arqueolóxico, prehistórico. Patrimonio este do concello que é tamén o máis descoñecido dos veciños.

Pois, desa figura, universal símbolo, que ilustra o almanaque na súa primeira parte -metade do ano (xullo-decembro)- os arqueólogos Costas Goberna e De la Peña Santos referíndose nunha recente publicación* e aludindo á variada arte rupestre do Rosal, lembran, que conta "no alto do Picouto cunha extraordinaria espiral" (páx. 11).


Trátase, certamente, do gravado "espiral" de maior diámetro (37 cm) de todo este tipo de figura da arte rupestre do noso municipio.

E tamén é entre os grupos de gravados prehistóricos, o que se atopa emprazado en lugar máis elevado; como o situado máis baixo é o conxunto da Laxe do Lapón, en Portecelo.

Esta figura, petróglifo de "Chan do Picouto" (espiral) cos de "forma circular", son os máis típicos e representativos dos petróglifos galaicos.

Este gravado tan singular polo seu perfecto acabado, como polo seu misterioso significado, foi atopado en 1973, grazas á información oral de varios cazadores, que pisando nesa laxe, observaron "ese curioso debuxo". Démolo a coñecer en 1975, a propósito da publicación do libro de Festas: Villa de El Rosal-Romería de San Vicente. Marzán, xaneiro de 1975, páx. 23.


Fai pouco e con desagradable sorpresa constatamos na nosa información (Inventario Oficial do Patrimonio Arqueolóxico, hai varios anos publicado pola Xunta de Galicia) que este xacemento do "Chan do Picouto", non está alí recollido, rexistrado. Intentaremos en diante que figure en dito inventario.

Do presente e presunto gravado "espiral do Picouto", demos conta na sección do BIM (Boletín Informativo Municipal): Aportación á carta arqueolóxica do Concello do Rosal, nº 43, xaneiro-nadal, 2003.

(Continuará)

*F.J. Costas Goberna e A. De la Peña Santos. A Fauna e o ser humano na Prehistoria do Baixo Miño a través dos gravados rupestres. (Monografías da Asociación Nat. Baixo Miño-Anabam, nº 13), 2002.

Gravados de "Chan do Rei" e "Presa de Novellos"

Detalle dos cervos de Chan do Rei (Marzán-O Rosal)

A recuperación do petróglifo de Ghorghalado, en Eiras, sen lugar a dúbidas, é un detalle de loable sensibilidade cultural, tanto por parte da Comisión de Cultura, como de toda a Corporación que preside o alcalde, Jesús Mª Fernández Portela.



É este o primeiro conxunto arqueolóxico do concello do Rosal ao que se lle recoñece o seu importante valor histórico-documental, agardando non sexa o último ou único. 


Na compaña de Fernando Javier Costas Goberna. (Foto: Galovart)

Nesta amistosa xuntanza de Eiras, tivemos a oportunidade de saudar aos amigos nas lides arqueolóxicas de tempos atrás, como Pepe Galovart, Costas Goberna ou Lois Vilar, entre outros.


Arriba, Pepe Galovart e abaixo Vilar Pedreira e Costas Goberna tomando notas

Tal e como se prometeu, agardamos, igualmente, se poñan en valor os outros non menos importantes conxuntos, das máis de 25 estacións rupestres catalogadas, como poden ser os singulares conxuntos de Chan do Rei, en Marzán (prehistóricos). 



Aquí se atopa nin máis nin menos que un "labirinto", un grupo de cervos, espirais e un reticulado (sen rematar...).


Vista xeral do petróglifo dos cervos de Chan do Rei

O outro conxunto, tamén digno de por en valor e ser recoñecido, é a ampla estación de "cruciformes da Presa de Novellos", preciosos gravados históricos con recreación da cruz. 


Este conxunto é o maior en extensión de gravados en pedra de todo o concello do Rosal. Atópase entre un grupo de espirais e sucos e o castro galaico-romano de Parada, en Novás.



A nosa máis sincera noraboa á Corporación do concello do Rosal por tan acertada iniciativa. Os rosaleiros ben se merecen o recoñecemento do seu tan rico como múltiple Patrimonio.


Novo libro do escritor rosaleiro José M. de Sousa


O distinguido escritor rosaleiro, noso caro amigo José Martínez de Sousa*, acaba de presentar esta coñecida publicación, na súa 5ª edición, agora revisada.

Saíu de Ediciones TREA, S.L., de Gijón (Asturias) recentemente e acaba de chegarnos, polo que acusamos recibo.

Lembramos que a súa 1ª edición viu a luz en marzo de 2000. Leva dedicatoria: PARA PILI, mujer con estilo.

A obra consta de 773 páxinas, leva os correspondentes índices, lista de cadros, etc.

Asina a presentación Emilio Delgado López-Cózar. O prólogo é do propio autor.


Con toda intención, nada ou pouco imos dicir. Basta observar que dita publicación xa se atopa na súa 5ª edición. E isto xa quere dicir moito. De calquera xeito só lembramos o que a Editorial anota na solapa: "Las dos partes de que consta este Manual de estilo de la lengua española tienen el mismo fin: ayudar a redactar bien y con propiedad a quienes diariamente han de enfrentarse con una cuartilla en blanco o una pantalla de ordenador vacía".

Ao escritor rosaleiro Martínez de Sousa, unha vez máis, a nosa noraboa, así como da propia cidadanía rosaleira.

*O rosaleiro José Martínez de Sousa é autor de máis dunha vintena de libros e foi, entre outros cargos, presidente da Asociación Internacional de Bibliología (AIB) ou da Asociación Española de bibliología (AEB), da que actualmente é presidente honorario.

Descubrimento dun novo conxunto prehistórico


Cando facemos esta reseña descoñecemos sobre estes gravados en San Xoán de Tabagón (O Rosal), calquera bibliografía escrita.

Dito conxunto rupestre, de reducidas dimensións, atópase insculturado nunha pedra xistosa, propia da zona. Emprázase no barrio da Portela, nos montes coñecidos por Ladaíñas*, ladeira SO, próximo e por riba dos chalets máis altos. Dende alí divísase unha espectacular panorámica dos propios Tabagóns co Miño, Portugal e Santa Trega ao fondo.


Na nova estación rupestre, distínguense, aínda que con certa dificultade pola súa erosión, entre outros motivos,  liñas paralelas de puntos, pequenas figuras circulares, así como outras con puntos interiores. A localización dos mesmos, débese ás labouras de rastrexo arqueolóxico dos amigos Cándido Verde e José Álvarez (Buraco).

Con estes achádegos nos montes de Tabagón, cóntanse e móstranse no Monte da Macarena, Castro da Portela, e ladeira Sur, dous conxuntos de fermosos gravados cruciformes, históricos, dos que xa temos escrito. 


Por outra banda, agora, no Monte das Ladaíñas, tamén se poden contemplar dous grupos de gravados-petróglifos prehistóricos. O primeiro descuberto (restos dun conxunto desaparecido debido á extracción de pedra polos canteiros) e igualmente sobre soporte de xisto. Trátase de media figura de varios círculos concéntricos. Del fálase e recóllese fotografía no BIM, nº 41 (xaneiro-nadal, 2001).

E o segundo é o localizado ultimamente e do que hoxe facemos referencia escrita, sen dúbida, interesante, que vén a enriquecer o noso xa rico e variado patrimonio arqueolóxico rosaleiro.


Curiosa e oficialmente, que saibamos, estes dous conxuntos prehistóricos foron visitados, a propósito da andaina pola ruta dos petróglifos (montes de Eiras e Tabagón) o pasado sábado 12 de nadal do 2015.

*Ladaíñas. Monte así chamado -anota Pedro Díaz, arqueólogo e mestre que foi de Eiras- "por las letanías que allí se rezaban en un vía crucis cercano a la Magdalena". (Noticias de arqueología gallega. Vigo, 1958).